Als het hard waait is er meer windenergie en een zonnige dag zorgt ook voor een stroompiek. Voor de beheerders van de energienetten zijn die stroompieken lastig. Vang je de stroom op, of schakel je snel de gascentrale terug? Elektrische auto’s kunnen het probleem oplossen.
Een kleine zonsverduistering zorgde op 20 maart 2015 voor een kleine dip in de stroomopwekking. Overal in Nederland stopten zonnepanelen tegelijkertijd met het leveren van stroom. Om het aanbod van energie gelijk te houden, moesten de energiecentrales even een tandje hoger.
“Als netbeheerder Tennet een knop had gehad om alle elektrische auto’s aan de laadpaal tien minuten op nul te zetten, had je de hele zonsverduistering kunnen opvangen.”, zegt Jurjen de Jong, directeur van Greenflux, een exploitant van laadpalen.
Stroompieken een steeds groter probleem
Stroompieken worden een steeds groter probleem naar mate er meer windmolens en zonnepanelen bijkomen. En die zijn lang niet zo voorspelbaar als die zonsverduistering van een paar maanden terug.
Afhankelijk van het weer kan er zeer lokaal ineens veel meer stroomaanbod zijn. Om al die extra stroom naar elders te brengen, moet er fors geïnvesteerd worden in het uitbreiden van het elektriciteitsnet.
Soms zit er niet veel anders op dan een windmolen even uit te zetten. Of, en dat heeft de voorkeur, de kolen- of gascentrale op een lager pitje te zetten. Maar dat gaat zeker in het geval van kolen wel met verspilling gepaard. Je kunt een centrale wel loskoppelen, maar 'even' uitzetten is er niet bij.
Schommelende stroom uit zon en wind
Een andere oplossing is energie opslaan. In Duitsland lopen er proeven om windenergie om te zetten in waterstof of 'synthetisch aardgas' voor auto's. Ook zou je stroom kunnen 'bewaren' door water op te pompen naar een stuwmeer. Het grote nadeel is dat er bij het omzetten van de ene vorm naar de andere vorm van energie meestal behoorlijk wat energie verloren gaat. Liever zou je stroom direct opslaan in een hele grote batterij.
Een raar idee? Nee, hoor. Er is zo'n hele grote batterij: alle 54 duizend elektrische auto's in Nederland samen. Die auto's hangen een groot deel van de dag aan de stekker. Als je er nu voor zorgt dat die auto's harder laden als het waait, en minder hard als het windstil is, dan kun je op die manier stroompieken opvangen.
De truc is de apparaten slim te laten laden. En als je dat kunt, vang je bovendien twee vliegen in een klap, zegt De Jong van Greenflux. Want de elektrische auto's zorgen zelf ook voor een piek, niet aan de aanbod-, maar aan de vraagzijde. "Al die mensen weten we uit ervaring, gaan om zes uur 's avonds allemaal tegelijk laden. Maar als je 's avonds thuis komt en je gaat de volgende ochtend pas weer weg, dan heb je in feite 14 uur de tijd. Dat laden hoeft dus niet tussen zes en acht 's avonds."
Elektrische auto als batterij voor stroompieken
Deze week werden er vrijwel tegelijkertijd twee proefprojecten gepresenteerd waarbij de auto dienst doet als batterij. Een project in Lelystad waar naast De Jongs bedrijf Greenflux, ook onder meer netbeheerder Enexis en Renault bij betrokken zijn.
Het andere project is een consortium in en rond Utrecht van netbeheerder Stedin, General Electric en zonnepanelenexploitant LomboXnet. Hier laad je je auto flexibel afhankelijk van het aanbod van lokaal geproduceerde zonne-energie.
De voordelen van het slim opvangen van stroompieken, in vakjargon een smart grid oftwel slim net genoemd, voor de netbeheerders is duidelijk. Maar hoe zit het met de automobilist? Wat heeft die er eigenlijk aan?
Hij of zij kan nu in elk geval gemakkelijker kiezen voor laden met groene stroom. In beide projecten krijgen de deelnemende automobilisten een app waarmee ze bewust de keuze voor groen laden kunnen maken.
Verder is het voordeel gering, zeker omdat er nog geen aparte tarieven zijn voor laden op bepaalde tijden. Maar nadeel ondervindt de elektrisch rijder er ook niet van, benadrukt De Jong. "Dat is ook niet in ons belang."
Wie snel wil laden, kan daar altijd voor kiezen. De Jong: "Als je onderweg bent is elke minuut te lang. Maar je moet wel bedenken dat er slechts in 5 procent van de gevallen onderweg wordt geladen. In 95 procent van de gevallen laden elektrische rijders op het werk of thuis. Op plekken dus waar ze veel langer stilstaan. "
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl